Recykling katalizatorów jest w ostatnim czasie intensywnie popularyzowany, a firmy zajmujące się skupem zużytych modułów zachęcają do oddawania ich ze sporym zyskiem. Jako powody takiego działania podaje się nie tylko korzyści finansowe, ale przede wszystkim możliwość odzyskania cennych metali szlachetnych i rzadkich. Czy jest to proces opłacalny? Czy można zarobić na katalizatorach? Dowiedz się więcej na temat ich recyklingu.

W jakim celu odzyskuje się metale z katalizatorów?

Metale szlachetne i rzadkie w niewielkich ilościach są wykorzystywane w produkcji wielu elementów maszyn i urządzeń. Zaliczają się do nich również katalizatory. Recykling tych modułów samochodowych, odpowiedzialnych za oczyszczanie spalin, jest niezbędny z kilku powodów. Jednym z nich jest możliwość odzyskania cennych surowców w celu ponownego ich wykorzystania w procesach produkcyjnych.

Odzysk metali szlachetnych z katalizatorów jest ważny zarówno ze względów ekonomicznych, jak i ekologicznych. W pierwszym przypadku o zyskach decyduje cena urządzeń, które kosztują niekiedy nawet kilkanaście tysięcy złotych. Wykorzystanie surowca z odzysku jest jednym ze sposobów na obniżenie kosztów produkcji.

Jednocześnie recykling katalizatorów jest konkurencyjny dla wydobywania i przetwarzania rud metali szlachetnych. Odzysk platyny z katalizatorów samochodowych o wadze 2 ton, dostarcza 1 kg czystego metalu. Jest to ilość równa tej uzyskanej po przetworzeniu 150 ton rudy.

Wydobywanie rud metali jest procesem powodującym degradację środowiska. Poza tym często zatrudniani w kopalniach górnicy, mają niezwykle trudne i niebezpieczne warunki pracy. Wreszcie samo przetworzenie rudy i wydobycie z niej czystej platyny jest czasochłonne, energochłonne i nieekologiczne.

Jeśli doda się do tego licznych pośredników i transport z miejsca na miejsce, które podnoszą koszty, otrzymuje się wystarczające powody do odzyskiwania cennych metali z katalizatorów.

Zalety odzyskiwania metali

Odzysk metali szlachetnych z katalizatorów ma kilka zalet zarówno z punktu widzenia ekologii, jak i korzyści finansowych czy gospodarczych. Dla przeciętnego Kowalskiego, który oddaje zużyte urządzenie do skupu, jest to napływ konkretnej – wcale niemałej – gotówki. Jej kwota zależy od typu urządzenia i zawartości metali szlachetnych.

Na odzysku metali szlachetnych zyskuje także gospodarka, gdyż nie ma potrzeby organizowania i realizowania skomplikowanych procesów wydobywczych, transportu, przetwórstwa rud i zagospodarowania odpadów.

Zyskuje również środowisko naturalne, do którego nie trafiają tony zużytych katalizatorów i zanieczyszczenia hutnicze.

Reasumując, do najważniejszych zalet odzysku metali z katalizatorów można zaliczyć:

• zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska,
• ograniczenie wydobycia i tak już ubogich złóż rud metali szlachetnych,
• obniżenie kosztów produkcji wyrobów z zastosowaniem tych metali,
• korzyści finansowe dla osób i podmiotów korzystających z recyklingu z odzyskiem,
• dostęp do czystego metalu szlachetnego.

Sposoby odzyskiwania metali z katalizatorów

Pozyskiwanie metali szlachetnych i rzadkich z katalizatorów, odbywa się z wykorzystaniem procesów fizykochemicznych, a w szczególności zjawiska ruchu cieczy przewodzącej w środowisku pola magnetycznego.

Mówiąc prostym językiem, odzysk platyny z katalizatorów samochodowych, polega na wypłukaniu jej cieniutkiej warstwy przez płynny metal, którego ruch jest wzbudzany za pomocą specjalnej pompy indukcyjnej lub kondukcyjnej. Obie te pompy wykorzystują pole magnetyczne i prąd elektryczny do wywołania odpowiedniego zjawiska.

Po wypłukaniu platyny czy palladu z katalizatora, otrzymuje się mieszaninę dwóch metali – bazowego i szlachetnego. Wystarczy jedynie rozdzielić te dwie ciecze, a następnie je schłodzić do temperatury, w której przyjmują postać stałą.

Czy na odzyskiwaniu metali z katalizatorów można zarobić?

Skupy surowców wtórnych przez wiele lat kojarzono z miejscami, w których można było sprzedać trochę złomu, makulatury czy szkła i zarobić parę złotych. Czy można również stosować tę zasadę do katalizatorów?

Przyjmując założenie, że ktoś ma dostęp do tych urządzeń po wymontowaniu z samochodów, za oddanie jednego z nich w skupie, może dostać nawet 1000 złotych. Nie jest to oczywiście standard, lecz kwota z górnej półki, jednak nawet 100-200 złotych za urządzenie może już okazać się sporym zastrzykiem gotówki.

Decydująca jest tu zawartość metali szlachetnych. Średnio przyjmuje się, że jest to około 5 g platyny na sztukę, a cena 1 g tego metalu wynosi nawet 140 złotych.

W związku z powyższym, cena skupu katalizatorów nie zależy od ich wagi, jak w przypadku innych surowców, lecz od modelu. Wynika to z różnej budowy poszczególnych urządzeń, innej ich wartości i zawartości metali szlachetnych. Dlatego też oddając zużyty moduł w skupie, trzeba liczyć się z tym, że pracownik sprawdzi jego numer i zapłaci zgodnie z cennikiem.

Najdroższe katalizatory są montowane w samochodach marek Mercedes, BMW, Fiat, Ford, Mazda i Volvo. Dlatego jeżdżąc takim modelem, jego właściciel ma szansę otrzymać w skupie całkiem pokaźną kwotę za zużyty moduł.

Jaka firma najlepiej się sprawdzi przy odzyskiwaniu metali z katalizatorów?

Recykling katalizatorów samochodowych najlepiej powierzyć firmie, która ma w tym doświadczenie i odpowiednie wyposażenie. Do takich firm zalicza się Catalyst Recycling, która skupuje i przetwarza katalizatory już od 2008 roku.

Mocną stroną firmy jest bogate zaplecze techniczne, które obejmuje młyny kulowe do mielenia ceramiki oraz specjalistyczne laboratorium, w którym za pomocą spektrometru stacjonarnego XRF można zbadać próbki metali. Firma ma też zezwolenia na transport, magazynowanie i przetwarzanie katalizatorów.